Την τελετή κοπής κλώνων ελιάς διοργανώνουν ο Σύλλογος Δρομέων Υγείας Ιεράπετρας, η Κοινότητα Καβουσίου και το «Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Ιεράπετρας & Awards», υπό την επίβλεψη της καλλιτεχνικής διευθύντριας Ελένης Βλάσση
Η Μινωική Κρήτη υπήρξε η κοιτίδα του αθλητικού ιδεώδους, που ήταν άρρητα συνδεδεμένο με τις λατρευτικές, θρησκευτικές ιεροτελεστίες οι οποίες λάμβαναν χώρα συνήθως, στα ιερά άλση ελιάς. Ένα τέτοιο τελετουργικό μουσικό δρώμενο για την κοπή των κλώνων ελιάς θα πραγματοποιηθεί, στην Αρχαία Μινωική Ελιά, που βρίσκεται στο κέντρο του «ιερού άλσους» Καβουσίου και ορίζεται από τους αρχαίους οικισμούς Ακρόπολη Αζοριά στα ανατολικά, Πλάι του Κάστρου στα νοτιοανατολικά, Βρόντος στα νοτιοδυτικά και από το σύγχρονο οικισμό Καβούσι, με διαρκή και αδιάλειπτη κατοίκιση από τα μέσα της νεολιθικής εποχής. Την τελετή κοπής κλώνων ελιάς διοργανώνουν ο Σύλλογος Δρομέων Υγείας Ιεράπετρας, η Κοινότητα Καβουσίου και το «Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Ιεράπετρας & Awards», υπό την επίβλεψη της καλλιτεχνικής διευθύντριας Ελένης Βλάσση, την Κυριακή 19 Μαρτίου 2023 και ώρα 12 το μεσημέρι στα πλαίσια του αγώνα Coast To Coast Race.
Η κυρία Ελένη Βλάσση.
Η λατρευτική πομπή των ιερειών προς την ιερή ελιά είναι αναπαράσταση εμπνευσμένη από την περίφημη διασωζόμενη μικρογραφική τοιχογραφία, «Χορός στο Ιερό Άλσος», που ανακαλύφθηκε στην Κνωσό. Στην τοιχογραφία απεικονίζεται ένα συγκεντρωμένο πλήθος κυρίως γυναικών, γύρω από τους χοντρούς κορμούς ελαιόδεντρων, με τα χέρια στραμμένα στον ουρανό, σε μια λατρευτική εορτή στο ανακτορικό ιερό άλσος. Κάποιες γυναικείες μορφές, είναι απλές προσκυνήτριες και άλλες είναι ιέρειες της θρησκευτικής τελετής, που κατά πάσα πιθανότητα γινόταν, για τον εξευμενισμό της Μητέρας Γης – της Θεάς της Γονιμότητας. Φαίνεται πως οι Μινωίτες λάτρευαν κυρίως Θεές και ο πολιτισμός τους περιγράφεται, ως μητριαρχική οργανωμένη θρησκεία, ενός προηγμένου και αστικοποιημένου ανακτορικού πολιτισμού, μέσα σε μια σύνθετη κοινωνική ιεραρχία.
Μελετώντας την τοιχογραφία της Κνωσού, αλλά και άλλες τοιχογραφίες της Μινωικής εποχής συμπεραίνουμε, ότι ο ρόλος του κλαδιού της ελιάς είναι τελετουργικός, όπως αποδεικνύει και το στεφάνι ελιάς στην κώμη της «Κροκοσυλλέκτριας», στην τοιχογραφία, που βρέθηκε στο ακρωτήρι της Θύρας. Ολόκληρη δε, η κοινωνικοοικονομική, λατρευτική, εθιμική, αλλά και καλλιτεχνική πραγματικότητα του Μινωικού πολιτισμού, δημιουργήθηκε γύρω από το ιερό δέντρο της ελιάς και απηχεί δοξασίες, της πανάρχαιας βλαστικής λατρείας. Τα κλαδιά της ελιάς συμβολίζουν την αιωνιότητα, την αναγέννηση, την ελπίδα για Ανάσταση και αποτελούν σύμβολο λατρείας, επιβράβευσης στους αγώνες και σύμβολο εξαγνισμού.
Η λατρευτική πομπή των ιερειών προς την ιερή ελιά είναι αναπαράσταση εμπνευσμένη από την περίφημη διασωζόμενη μικρογραφική τοιχογραφία, «Χορός στο Ιερό Άλσος», που ανακαλύφθηκε στην Κνωσό.
Είναι βέβαιο, ότι στη μινωική Κρήτη, λατρευόταν μια πανάρχαια θεότητα της φύσης και της βλάστησης, των βουνών, του κυνηγιού, της θάλασσας, των ζώων και των φυτών.
Η λατρεία της συνδυαζόταν με χορούς, λατρευτικές εκδηλώσεις και αγώνες. Κατά πάσα πιθανότητα ο χορός ήταν σημαντική ιεροπραξία, που γινόταν για την επίκληση της μεγάλης θεότητας, που είναι η ίδια η Φύση, η Μεγάλη Μητέρα, η Μεγάλη Θεά και της αποδίδεται η ιδιότητα της Θεάς των Αθλημάτων και του Χορού, με απεριόριστες εξουσίες, στον άνθρωπο, στην γη, στον ουρανό και στη θάλασσα.
Στην Μινωική τέχνη, η φύση εγκωμιάζεται και εξυμνείται. Στους εσωτερικούς τοίχους των ανακτόρων, απεικονίζεται το φυσικό περιβάλλον, περιβεβλημένο από θρησκευτικό συμβολισμό, ενώ στις περισσότερες λατρευτικές τελετές των Μινωιτών, στα ιερά άλση και ιερά κορυφών, πρωτοστατεί η ελιά. Ο Μίνωας και οι διάδοχοι του ήταν οι πρώτοι προστάτες του ιερού δέντρου της ελιάς, που αποτέλεσε «μέγιστο αγαθό» και είχε καθοριστικό ρόλο στην αλματώδη ανάπτυξη του Μινωικού πολιτισμού, εξασφαλίζοντας την οικονομική κυριαρχία της Κρήτης, στον Αιγαιοπελαγίτικο και Μεσογειακό κόσμο.
Για τους Μινωίτες τεχνίτες χρυσών κοσμημάτων, η ελιά αποτέλεσε αγαπημένο μοτίβο, όπως η εκθαμβωτική ζώνη με κλάδους ελιάς, που ανακαλύφθηκε στο χωριό Μόχλος. Χιλιάδες είναι τα αντικείμενα του Μινωικού πολιτισμού με αναπαραστάσεις ελαιόδεντρων, κλαδιών ή φύλλων, που ήρθαν στο φως σε αρχαιολογικές ανασκαφές, ως ξεχωριστά αντικείμενα λατρείας «δεντρολατρείας».
Από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα η ελιά είναι ιερό δέντρο, ευλογημένο από τους θεούς για αυτό στεφάνωναν τους αθλητές με «ελάινο» στεφάνι θεωρώντας, ότι έτσι τους μεταβίβαζαν τις θεϊκές του ιδιότητες. Κότινοι από την Αρχαία Μινωική Ελιά Καβουσίου, θα στεφανώσουν και τους αθλητές του Αγώνα «Coast to Coast Race», την Κυριακή 26 Μαρτίου 2023, στην Ιεράπετρα. Γύρω από αυτό το υπεραιωνόβιο δέντρο του Αζοριά, που υπήρξε λατρευτικός χώρος, η Εθελοντική Ομάδα Χορού του Φεστιβάλ, «ο Μίτος της Αριάδνης» και η εθελοντική ομάδα «Μέσωνας» του Μουσικού Γυμνασίου Λασιθίου, θα πραγματοποιήσουν, την Κυριακή 19 Μαρτίου 2023 και ώρα 12.00 το μεσημέρι, την Μινωική αναπαράσταση, ανασυνθέτοντας στην ουσία, την τοιχογραφία της Κνωσού, που πριν 5.000 χρόνια απεικόνιζε αυτό που θα δούμε ζωντανά, γυναίκες ντυμένες πλούσια, με κοσμήματα, βηματίζουν πάνω στα ιερά μονοπάτια, περιστρέφονται γύρω από την ιερή ελιά και χορεύουν με τα χέρια υψωμένα μια συνηθισμένη ιεροπραξία, που γινόταν για την επίκληση της θεότητας. Η κίνηση της επίκλησης, είναι συνήθως τα υψωμένα χέρια. Η Θεότητα, ή η Ιέρεια που την υποδύεται, εμφανίζεται το ίδιο πλούσια ντυμένη, με το ένα χέρι στο κεφάλι και το άλλο προς τα κάτω. Στο κεφάλι φοράει υψηλό πίλο ή τιάρα που στολίζεται από φίδι. Η «επιφάνεια» αυτής της θεότητας με κάποιο τρόπο, τεχνητό ή νοητό, δημιουργούσε κάποια εκτυφλωτική λάμψη, ώστε οι πιστοί για να προστατευτούν από το φως, έφεραν το χέρι στο μέτωπο. Συνήθως, στην πομπή, υπάρχουν συνοδοί Ιερείς και μουσικοί, που συνδέονται με την λατρεία.
Οι «Ελαίας Δρόμοι» (οι δρόμοι της ελιάς) μας οδηγούν, σε ένα συμπέρασμα, ότι από τη Μινωική εποχή έως και σήμερα, το δέντρο της ελιάς αποθεώνεται, αποκτά ιερότητα, γίνεται σύμβολο Ειρήνης, Νίκης και Τιμής με Πανανθρώπινο χαρακτήρα.
Είναι χρέος μας, να διατηρούμε και να μεταλαμπαδεύουμε στις επόμενες γενιές, την κουλτούρα του Μινωικού πολιτισμού, που θεωρείται ο πρώτος, υπέρλαμπρος και εξελιγμένος πολιτισμός του προϊστορικού Αιγαίου, της Μεσογείου θάλασσας αλλά και ολόκληρης της Ευρώπης.
«Είναι πολύ σημαντικό σε αυτή τη μεταβατική εποχή που ζούμε, να ξέρουμε ποιες είναι οι ρίζες μας, από που ερχόμαστε, ποιοι είμαστε και πού πάμε».
Από:Newsroom
