Τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ελαιοπαραγωγοί της Κρήτης φέρνει στην
Βουλή ο Βουλευτής Μανόλης Θραψανιώτης, καταθέτοντας ερώτηση στα πλαίσια του
κοινοβουλευτικού ελέγχου, που συνυπογράφουν όλοι οι Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ της
Κρήτης.
Τις δύο τελευταίες χρόνιες, ασθένειες όπως ο δάκος και το γλοιοσπόριο αλλά και οι
ξηροθερμικές συνθήκες που επικράτησαν κατά την περίοδο της ανθοφορίας κατέστρεψαν ή
υποβάθμισαν σε πολύ μεγάλο βαθμό την παραγωγή και έφεραν τους παραγωγούς σε απόγνωση.
Συγκεκριμένα ερωτάται ο αρμόδιος υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων:
- Ποια είναι η αποτυπωθείσα ζημιά μετά το πέρας της συγκομιδής του 2019 στην Κρήτη και ποια
τα αίτιά της; - Έγινε, και αν ναι πότε και με ποια αποτελέσματα, η διερεύνηση της δυνατότητας αποζημίωσης
από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την απώλεια της παραγωγής του 2019; - Προτίθεται να δρομολογήσει την τροποποίηση του Κανονισμού του ΕΛΓΑ, προκειμένου:
οι ζημιές από έντονα ξηροθερμικά φαινόμενα κατά την άνθηση να καλύπτονται από αυτόν
οι μεγάλες και καταστροφικές προσβολές από έντομα και μύκητες όπως ο δάκος και το
γλοιοσπόριο να αποζημιώνονται ανάλογα με την προσβολή.
Ακολουθεί το κείμενο της Ερώτησης:
16 Ιουνίου 2021,
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τον κ. Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
Θέμα: «Στήριξη ελαιοπαραγωγών Κρήτης»
Οι καιρικές συνθήκες, που παρατηρούνται τα τελευταία χρόνια σε πολλές περιοχές της Ελλάδας,
μεταξύ των οποίων και την Κρήτη αποδίδονται εν πολλοίς και στην κλιματική αλλαγή έχουν
αποτελέσματα πολλές φορές καταστροφικά στην αγροτική παραγωγή. Η ξηρασία αποτέλεσμα
παρατεταμένης ανομβρίας, οι υψηλές θερμοκρασίες, οι έντονες βροχοπτώσεις συνοδευόμενες από
χαλάζι και έντονους ανέμους, με πολλές από τις πληττόμενες περιοχές μάλιστα να έχουν κηρυχθεί
σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, έχουν προκαλέσει επανειλημμένα ολική καταστροφή
καλλιεργειών σε πανελλαδικό επίπεδο. Η συχνότητα των παραπάνω φαινομένων τα τελευταία
χρόνια τείνει να τα καταστήσει σοβαρό παράγοντα απώλειας εισοδήματος του αγρότη.
Ειδικότερα στην Κρήτη, πολλά από τα παραπάνω φαινόμενα, συνεπικουρούν στην αύξηση γενεών
του δάκου λόγο των ειδικών καιρικών συνθηκών, αλλά και του μύκητα γλοιοσπόριο και
συνέβαλαν στην δραστική μείωση της ελαιοπαραγωγής για την χρονιά 2019 τόσο ποσοτικά αλλά
και ποιοτικά.
Λόγω της μεγάλης οξύτητας αλλά και της υποβάθμιση των υπολοίπων δεικτών για ποιότητας του
παραγόμενου ελαιόλαδου , οι τιμές για τις όποιες ποσότητες λαδιού παρήχθησαν ήταν εξαιρετικά
χαμηλές.
Για την χαμένη ελαιοπαραγωγή του 2019 η Κυβέρνηση δεσμεύτηκε για ουσιαστικές πρωτοβουλίες,
ούτως ώστε να αποζημιωθούν οι παραγωγοί για τις συγκεκριμένες ζημιές, αλλά και σε γενικότερο
πλαίσιο για να στηριχθεί η ελαιοπαραγωγή στο νησί.
Ακολούθησε η υγειονομική κρίση που προκάλεσε ακόμη μεγαλύτερη ζημιά, δυσχεραίνοντας την
οικονομική κατάσταση των παραγωγών.
Μετά την σχετική καλή παραγωγή λαδιού το 2020 στο Λασίθι και στην Κρήτη, που όμως δεν
μπόρεσε να καλύψει τις ζημιές από την δακοπροσβολή του 2019 και τις επιπτώσεις της πανδημίας,
οι ελαιοπαραγωγοί της περιοχής μας εκφράζουν επιφυλάξεις και για την φετινή παραγωγή λόγω
των έντονων ξηροθερμικών συνθηκών με ασυνήθιστα υψηλές θερμοκρασίες και ζεστούς νότιους
ανέμους που επικράτησαν την περίοδο του Πάσχα ξεπερνώντας τους 30 & 35 βαθμούς Κελσίου.
Το φαινόμενο αυτό καταστρέφει ουσιαστικά τον ανθό αφυδατώνοντας τον, οδηγώντας σε
μειωμένη καρπόδεση και τους ελαιοκαλλιεργητές ειδικά στην επαρχία Σητείας σε πλήρη απόγνωση
αφού οι απώλειες καρπού αγγίζουν το 95% σε ορισμένες περιοχές.
Όμως, οι ζημιές στην άνθηση λόγω υψηλών θερμοκρασιών δεν καλύπτονται από τον ισχύοντα
κανονισμό του ΕΛΓΑ, που οι ελαιοπαραγωγοί πληρώνουν εισφορές υπέρ ΕΛΓΑ.
Είναι αναγκαίο λοιπόν να στηριχθούν άμεσα οι ελαιοπαραγωγοί και η ελαιοκομία της Κρήτης,
αλλά και να αναθεωρηθεί άμεσα ο κανονισμός του ΕΛΓΑ έτσι ώστε να περιλαμβάνει όλα τα
ακραία καιρικά φαινόμενα λόγω της κλιματικής αλλαγής μεταξύ των οποίων και τα έντονα
ξηροθερμικά φαινόμενα που πλήττουν την περιοχή μας με τεκμηρίωση από επιστημονικούς φορείς
.
Επειδή η κλιματική αλλαγή είναι εδώ και οι ακραίες υψηλές θερμοκρασίες και τα καιρικά
φαινόμενα δεν μπορούν ούτε να προβλεφθούν αλλά ούτε και να αποτραπούν από τους παραγωγούς.
Επειδή τα τελευταία χρόνια τα έντονα ξηροθερμικά φαινόμενα και οι υψηλές θερμοκρασίες κατά
την άνθηση έχουν οδηγήσει σε μειωμένη παραγωγή λαδιού με αποτέλεσμα την μεγάλη οικονομική
επιβάρυνση των ελαιοπαραγωγών χωρίς καμιά αποζημίωση.
Επειδή για το έτος 2019 υπήρξε το Δεκέμβριο του 2019 η δέσμευση από την τότε πολιτική ηγεσία
του ΥπΑΑΤ για τη διερεύνηση της δυνατότητας αποζημίωσης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με την
διευκρίνιση πρέπει πρώτα να τελειώσει η περίοδος συγκομιδής για να αποτυπωθεί στο σύνολο της
η ζημία
Επειδή οι ελαιοκαλλιεργητές καταβάλλουν ανελλιπώς τις εισφορές τους, εν τούτοις αδυνατούν να
τύχουν αποζημίωσης από τον ΕΛΓΑ για την κάλυψη μιας τέτοιας ζημιάς.
Επειδή εγκαταλείφθηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα από τον ΕΛΓΑ η αναλογιστική μελέτη που
είχε δρομολογηθεί μέσω διαγωνιστικής διαδικασίας, από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, που θα
οδηγούσε σε αναμόρφωση του κανονισμού ασφάλισης.
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
- Ποια είναι η αποτυπωθείσα ζημιά μετά το πέρας της συγκομιδής του 2019 στην Κρήτη και ποια
τα αίτιά της; - Έγινε και αν ναι πότε και με ποια αποτελέσματα η διερεύνηση της δυνατότητας αποζημίωσης
από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την απώλεια της παραγωγής του 2019; - Προτίθεται να δρομολογήσει την τροποποίηση του Κανονισμού του ΕΛΓΑ, προκειμένου:
οι ζημιές από έντονα ξηροθερμικά φαινόμενα κατά την άνθηση να καλύπτονται από αυτόν
οι μεγάλες και καταστροφικές προσβολές από έντομα και μύκητες όπως ο δάκος και το
γλοιοσπόριο να αποζημιώνονται ανάλογα με την προσβολή
Οι Ερωτώντες Βουλευτές
Θραψανιώτης Μανόλης
Βαρδάκης Σωκράτης
Ηγουμενίδης Νίκος
Μαμουλάκης Χαράλαμπος
Ξανθός Ανδρέας
Πολάκης Παύλος