Οι αγρότισσες της Ιεράπετρας, οι οποίες ξεροψήνονται τόσα χρόνια στις υψηλές θερμοκρασίες που αναπτύσσονται μέσα στα θερμοκήπια, δεν είχαν άλλη επιλογή κι εφέτος από το να γιορτάσουν την 15η Οκτωβρίου, παγκόσμια ημέρα της αγρότισσας, στον ίδιο το χώρο της εργασίας τους .
Σηκώθηκαν το πρωί της Πέμπτης ανήμερα της γιορτής τους και αντί να βάλουν τα καλά τους , όπως θα έκαναν κάποιες άλλες γυναίκες, αφού είχαν την τιμητική τους , φόρεσαν τις φόρμες εργασίας και το κλασσικό καρώ αγροτικό πουκάμισο, ετοίμασαν τα παιδιά για το σχολείο , έφτιαξαν κάτι πρόχειρο για φαγητό και πήραν με τον σύζυγο το αγροτικό τους αυτοκίνητο, ακολουθώντας την καθημερινή τους διαδρομή για το θερμοκήπιο.
«Η παγκόσμια ημέρας της αγρότισσας γιορτάζεται κι εφέτος για εμάς τις αγρότισσες στο χώρο εργασίας μας…μέσα στο θερμοκήπιο. Ο αγροτικός τομέας, σημαντικός στυλοβάτης της πραγματικής οικονομίας, ιδιαίτερα στην περιοχή της Ιεράπετρας , όπως είναι φυσικό, επηρεάζεται άμεσα από όλα αυτά που απασχολούν τους τελευταίους μήνες την παγκόσμια κοινότητα και χρειάζεται δυναμικές παρεμβάσεις, με βάση τα νέα δεδομένα, ώστε να ανταποκριθεί στις νέες απαιτήσεις.
Μέσα σ’ αυτό το συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον, σε τοπικό επίπεδο, ο ρόλος της Γεραπετρίτισσας αγρότισσας, αποδεικνύεται περισσότερο καίριος και πιο σημαντικός από ποτέ. Είναι ο αθόρυβος ήρωας της υπαίθρου για πολλές δεκαετίες, που έχει καταφέρει τα τελευταία χρόνια να έρθει στο προσκήνιο, και να γίνει ισότιμος μέτοχος αλλά και πρωτοπόρος στην προσπάθεια για την παραγωγή και τη διακίνηση ποιοτικών πιστοποιημένων αγροτικών προϊόντων», μας είπε η συνεταιρισμένη αγρότισσα κ Έλλη Γαϊτανάκη, δραστήριο μέλος της Ομάδας Παραγωγών Α.Σ. «Νότος».
Η μέρα της αγρότισσας καθιερώθηκε για πρώτη φορά το 1996, από την 4η Παγκόσμια Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τις γυναίκες, που πραγματοποιήθηκε στο Πεκίνο το 1995. Το νόημα αυτής της μέρας είναι να τους δώσει τη δύναμη να διεκδικήσουν τα ανθρώπινα δικαιώματά τους, ειδικότερα το δικαίωμα στην ανάπτυξη, την υγεία και την ευημερία, την διατροφή και ένδυση, τη στέγαση και την ιατρική φροντίδα.
Σε παγκόσμια κλίμακα οι γυναίκες είναι αυτές που παράγουν πάνω από τα μισά τρόφιμα, 98% στην Αφρική, 60% στην Ασία, 30-40% στην Λατ. Αμερική και τις δυτικές χώρες.
«Ανέκαθεν η ζωή της αγρότισσας ήταν σκληρή», μας λέει η τοματοπαραγωγός κ Ελένη Στειακάκη-Αναγνωστάκη .
«Η μέρα ξεκινάει πολύ πρωί, φροντίζοντας για το φαγητό της οικογένειας, έπειτα πρέπει να τρέξει να πάει τα παιδιά στο σχολείο και να ξεκινήσει την εργασία της. Μόλις τα παιδιά φτάσουν σε μια ηλικία που μπορούν να πηγαίνουν μόνα τους ,η εργασία ξεκινά πολύ νωρίτερα. Δύσκολη και βαριά δουλειά για το γυναικείο σώμα, όμως είναι αναγκασμένη να ανταπεξέλθει σε όλα τα στάδια της παραγωγής.
Η αγρότισσα είναι καταδικασμένη να αγωνίζεται καθημερινά με πολύ δουλειά και πείσμα για να μπορέσει να φέρει εις πέρας όλα όσα ζητάει αυτό το επάγγελμα. Συχνά δίνει μάχες για να μην την καταβάλει το άγχος για το μέλλον των κηπευτικών που παράγει. Στην αγροτική παραγωγή βάζει πρώτα τον κόπο και τον ιδρώτα και μετά περιμένει να πάρει το κέρδος εάν περισσέψει κάτι.
Οι συνθήκες στο χώρο εργασίας μας είναι πάρα πολύ δύσκολες, με θερμοκρασίες από 8-48 βαθμούς Κελσίου. Πολλές φορές είναι τέτοια η ανάγκη της δουλειάς που δεν γίνεται να την αφήσεις. Μετά τη Δύση του ήλιου, όταν η αγρότισσα θα γυρίσει κουρασμένη στο σπίτι της, θα πρέπει να ασχοληθεί με τη μαγειρική και συγχρόνως να είναι και καθαρίστρια και νοικοκυρά και δασκάλα των παιδιών στις μικρές ηλικίες .
Θα τρέξει στα ψώνια θα πάει τα παιδιά στα φροντιστήρια θα συζητήσει μαζί τους, θα ακούσει τους προβληματισμούς τους και θα ασχοληθεί με οτι άλλο χρειάζεται το νοικοκυριό που έχει σχέση με τη μπουγάδα , το σιδέρωμα και τη φροντίδα του σπιτιού.
Οι νέες αγρότισσες, βάσει της νοοτροπίας της εποχής, που θέλουν να είναι ίσες με τους άντρες, καταπιάνονται με όλες τις αγροτικές εργασίες ισάξια με το ισχυρό φύλλο.
Νομίζω ότι υπάρχουν περιπτώσεις που υπερεκτιμούμε τις δυνάμεις μας , κάνοντας καθαρά βαριές αντρικές εργασίες, με αποτέλεσμα να καταπονούμε τον οργανισμό μας σε νεαρές ηλικίες.
Ο όρος γυναίκα σήμερα είναι το τελευταίο πράγμα που θα προλάβει να σκεφτεί η αγρότισσα», καταλήγει η κ Ελένη Στειακάκη-Αναγνωστάκη.
Η ΑΓΡΟΤΙΣΣΑ ΚΡΑΤΕΙ ΤΙΣ ΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ
Το γεγονός ότι στην ύπαιθρο κρατιούνται ακόμα οι παραδόσεις, σίγουρα το οφείλουμε σε μεγάλο βαθμό στην αγρότισσα.
«Η κρητικιά αγρότισσα, γεννά περισσότερα παιδιά από τις γυναίκες των πόλεων, παρά τα πενιχρά μέσα και τις λιγότερες διευκολύνσεις, ενώ πλήττεται περισσότερο από την ανεργία λόγω των παραδοσιακών προτύπων και της ελλιπούς υποδομής πολλών περιοχών.
Η καθημερινότητα μας είναι πάρα πολύ δύσκολη και το χειρότερο από όλα το ζούμε όταν χτυπήσουμε η πονέσουμε κάπου λόγω της κούρασης η της ηλικίας…. Δεν μπορούμε να πάρουμε φυσικά ούτε άδεια άνευ αποδοχών …», συμπληρώνει η αγρότισσα μητέρα τριών παιδιών κ Ντίνα Σκρεπέτη –Μαλαθράκη.
ΑΠΟΔΟΣΗ ΤΙΜΗΣ
Η 15η Οκτωβρίου έχει καθιερωθεί ως ημέρα εορτασμού της «γυναίκας της υπαίθρου». Ο στόχος της πρωτοβουλίας αυτής είναι διττός: αφενός αποσκοπεί στην αφύπνιση της διεθνούς κοινής γνώμης ως προς τα προβλήματα που καλούνται οι γυναίκες της υπαίθρου να αντιμετωπίσουν, αφετέρου στοχεύει στον εορτασμό και στην απόδοση τιμής στις αγρότισσες.
«Γυναίκα αγρότισσα είναι δύο λέξεις με πολλαπλούς ρόλους, σύνθετο περιεχόμενο, και πολύ βαθιά νοήματα. Η προσφορά της είναι μοναδική, η αξία της διαχρονική, ο ρόλος της πολύπλευρος. Είναι η αγωνίστρια της ζωής, στυλοβάτης της ελληνικής οικογένειας, και πρωταγωνιστής της οικονομικής ζωής », μας λέει η αγρότισσα μητέρα δυο παιδιών Πόπη Μπεκιάρη-Αγγελάκη .
Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΕΙΝΑΙ ΓΕΝΟΥΣ ΘΗΛΥΚΟΥ
Ο τομέας της γεωργίας στην Ιεράπετρα δε θα είχε εξελιχθεί στο βαθμό που έχει σήμερα, χωρίς τη βαρυσήμαντη και τη μοναδική προσφορά της γυναίκας-αγρότισσας, η οποία καθημερινά δίνει το δικό της αγώνα για την επιβίωση, παραγωγή, καταξίωση, και αναγνώριση.
«Στη σημερινή, οικονομική συγκυρία, ο ρόλος της γυναίκας αγρότισσας είναι πιο επίκαιρος από ποτέ. Καθώς είναι αυτή που μέσω των γεωργικών δραστηριοτήτων της, θα συντηρήσει την οικογένεια, προσφέροντας τροφή στο σπίτι, θα βοηθήσει σημαντικά τον άντρα-αγρότη στις σύνθετες και πολλαπλές καθημερινές του δουλειές και θα συμβάλει στην ενίσχυση και ενδυνάμωση της τοπικής παραγωγής. Είναι, επίσης, το «μέσο», ο «φορέας» της επανεκκίνησης της τοπικής μας οικονομίας», προσθέτει η αγρότισσα κ Ρένα Γερωνυμάκη –Ρουκακιανάκη.
Η γυναίκα-αγρότισσα στη σημερινή δύσκολη συγκυρία είναι η πρωταγωνίστρια του εργασιακού, οικονομικού, κοινωνικού, δομικού μετασχηματισμού, καθώς, με τη σωστή αξιοποίηση του πρωτογενούς τομέα, θα επιτευχθεί η οικονομική ανάταση της χώρας, η ενίσχυση ενός εργασιακού κλάδου, αυτού των «νέων αγροτισσών» και η βελτίωση της οικονομικής και κοινωνικής ζωής.
«Αγρότισσα σημαίνει μια γυναίκα για πολλές δουλειές. Η κύρια ασχολία της είναι να βοηθήσει στον οικογενειακό προϋπολογισμό. Άλλη έννοια της είναι, η ανατροφή των παιδιών της, με οτι αυτό συνεπάγεται… Φροντιστήρια, σχολεία, διάβασμα μέχρι αργά το βράδυ. Όπως επίσης μέλημα της είναι και οι οικιακές δουλειές, πλύσιμο, σιδέρωμα, μαγείρεμα κ. α. Η αγρότισσα είναι μια γυναίκα όπως την περιγράφει και το γνωστό τραγούδι «είμαι η Μαίρη Παναγιωταρά»… που την αντιπροσωπεύει ακριβώς», μας λέει η αγρότισσα κ Κατερίνα Μπαχλιτζανάκη.
ΝΙΚΟΣ ΠΕΤΑΣΗΣ