9/2/1970-9/2/2020
50 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΩΤΗ ΕΞΑΓΩΓΗ ΑΓΓΟΥΡΙΩΝ ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Συμπληρώθηκαν την περασμένη Κυριακή 9 Φεβρουαρίου, 50 χρόνια από τότε που, ένας τολμηρός, ονειροπόλος, αγωνιστής αγρότης, και έμπορος-εξαγωγέας αργότερα, ο 84χρονος σήμερα Νίκος Χαραλαμπάκης, ενώ βρισκόταν υπό περιορισμό από τη Χούντα των συνταγματαρχών, με κομμένα τα τηλέφωνα του, επιχειρούσε να κάνει την πρώτη πανελλαδικά εξαγωγή Ιεραπετρίτικων αγγουριών, προς την αγορά του Μονάχου της Γερμανίας.
Ήταν ο πρώτος Έλληνας αγρότης, που ξεκινούσε από την Ιεράπετρα, την οργανωμένη παραγωγή και εξαγωγή αγγουριών στο εξωτερικό, ανοίγοντας το δρόμο για χιλιάδες άλλους αγρότες και εμπόρους που άρχισαν σιγά σιγά να ακολουθούν τον εξωστρεφή προσανατολισμό που με τη διορατικότητα του είχε δείξει από το 1970 ο Νίκος Χαραλαμπάκης.
Ο Νίκος Χαραλαμπάκης έχοντας ζήσει πολύ δύσκολα παιδικά χρόνια, δουλεύοντας ως εργάτης γής απο την περίοδο της εφηβείας του, το 1953 ξενιτεύτηκε για να εργαστεί σε εμπορομανάβικο του Ηρακλείου.
Επέστρεψε στη Γρα Λυγιά το 1958 όταν οι αγρότες που καλλιεργούσαν μέχρι τότε υπαίθρια κηπευτικά , άρχισαν να κάνουν αμμοστρώσεις των χωραφιών τους, βελτιώνοντας το έδαφος, για να πετύχουν καλύτερες αποδόσεις και ποιοτικότερα προϊόντα. Εκεί βρήκε δουλειά φορτώνοντας με την παλάμη τα αυτοκίνητα που μετέφεραν την άμμο στα χωράφια, κουβαλώντας τρόφιμα στο σπίτι για έχει να τρώει η οικογένεια του.
Το 1960 παντρεύτηκε και σιγά σιγά άρχισε να καλλιεργεί συμμισακά επεκτείνοντας τις καλλιέργειες του μέσα από καταστροφές από διάφορες θεομηνίες και πάντα με τη συνεργασία της Αγροτικής Τράπεζας και της Γεωργικής Υπηρεσίας. Το 1964 ήταν ο μοναδικός Ιεραπετρίτης αγρότης που δέχτηκε να πάρει μέρος σε εκπαιδευτική αγροτική αποστολή στην Ιταλία, την οποία διοργάνωνε το Υπουργείο Γεωργίας.
Παράλληλα έπαιζε το ρόλο του «πειραματόζωου» προσφέροντας τα χωράφια του για τα πειράματα που έκανε η Υπηρεσία Περιφερειακής Ανάπτυξης Κρήτης.
«Ένας Ισραηλίτης εμπειρογνώμονας με έβαλε τότε να φυτέψω πρώτη φορά υπαίθρια αγγουράκια που ήταν πιο κοντά από αυτά τα μακριά που τα λέγαμε Καλυβιώτικα. Τα κοντά αγγουράκια αργότερα τα βάφτισα ‘’κνωσσάκια’’. Αυτά τα μικρά αγγουράκια άρχισα να στέλνω αργότερα στην αγορά της Αθήνας και είχαν μεγάλη επιτυχία στις πωλήσεις.
Την ίδια περίοδο από το 1960-1965 αρκετοί αγρότες και έμποροι αγροτικών προϊόντων βρέθηκαν σε δύσκολη θέση λόγω χρεών και πείνας. Τουλάχιστον οκτώ θυμούμαι ότι έδωσαν τέλος στη ζωή τους για να μη βασανίζονται. Κι ενώ είχε διαμορφωθεί ένα τέτοιο βαρύ κλίμα στην αγροτική κοινωνία της Ιεράπετρας, ξαφνικά το 1965 άρχισαν να κάνουν την εμφάνιση τους τα πρώτα μικρά θερμοκήπια από τζάμι. Τα πρώτα θερμοκήπια φτιάχτηκαν από τους Γαρεφαλάκη, Αρώνη, Δερμιτζάκη, Γεωργακάκη , Τσικριτζάκη και από εμένα.
Το δικό μου ήταν φτιαγμένο με καλάμια και σε αυτό μου είχε φέρει το 1965 ο γεωπόνος της Αγροτικής Τράπεζας Αντώνης Βαρκαράκης τον νεαρό Ολλανδό Παύλο Κούπερ που είχε έρθει από τη Σύρα για να ιδεί την περιοχή μας και που γνώριζε για τις κατασκευές των θερμοκηπίων αλλά δεν γνώριζε για τους σπόρους των κηπευτικών.
Το 1966, τη χρονιά που βούλιαξε στη Φαλκονέρα το «Ηράκλειο» η θεομηνία μου κατέστρεψε τα καλαμένια θερμοκήπια που είχα φτιάξει.
Μάζεψα από τα συντρίμμια ότι μπορούσα και κατασκεύασα 1,5 στρέμμα θερμοκήπιο για να φυτέψω αγγούρια, με στόχο να έχω παραγωγή Νοέμβρη και Δεκέμβρη», μας διηγείται ο 84χρονος Νίκος Χαραλαμπάκης.
Στο μεταξύ έρχεται το 1967 η Χούντα και τα πράγματα αλλάζουν, αλλά οι παραγωγοί κηπευτικών φτιάχνουν συνεχώς καινούργια θερμοκήπια κερδίζοντας αρκετά χρήματα από την πώληση των προϊόντων τους στις αγορές του Ηρακλείου και της Αθήνας.
«Την περίοδο 1969-1970 είχαν φτιαχτεί πάνω από 600 στρέμματα θερμοκήπια στην Ιεράπετρα, ενώ σήμερα ξεπερνούν τις 17.000 στρ. Αυτό άρχισε τότε να με ανησυχεί , γιατί πίστευα ότι ο μεγάλος όγκος της παραγωγής δεν θα μπορούσε να απορροφηθεί από την Ελληνική αγορά.
Το κράτος τότε είχε φτιάξει στα κτήρια της ΑΓΡΕΞ έναν μηχανισμό προώθησης των ελληνικών αγροτικών προϊόντων έχοντας όμως αποτύχει στην εξαγωγή της ντομάτας. Απευθύνθηκα στην ΑΓΡΕΞ και τους ζήτησα να με βοηθήσουν στην εξαγωγή των αγγουριών. Ούτε η ΑΓΡΕΞ ούτε και η ΕΑΣ Ιεράπετρας, δέχτηκαν να με βοηθήσουν γιατί πίστευαν ότι θα αποτύγχανα. Τότε αποφάσισα να κάνω μόνος μου την εξαγωγή των αγγουριών. Το αποκάλυψα ένα βράδυ σε έναν φίλο μου ηλικιωμένο κυνηγημένο αριστερό, τον Κώστα Μπακόπουλο και ζήτησα τη γνώμη του. Εκείνος με ενθάρρυνε και πήρα τη μεγάλη απόφαση, να κάνω την πρώτη πανελλαδικά εξαγωγή αγγουριών στο Μόναχο της Γερμανίας .
Στις 9 Φεβρουαρίου του 1970 ένα φορτηγό ψυγείο έφευγε για τη Γερμανία με αγγούρια Ιεράπετρας και λογότυπο «Κρητικός Ήλιος» Kretishe Sonne, Νικόλαος Χαραλαμπάκης. Είχε γίνει μια καλή αρχή.
Ενώ συνέχιζα να κάνω εξαγωγές , ήμουν υπο επιτήρηση από την κυβέρνηση της Χούντας, με κομμένα τα τηλέφωνα και με μια συνεχή πίεση από τους αξιωματούχους της εποχής εκείνης να εργαστώ ‘’δια την επανάστασην’’ του Γ. Παπαδόπουλου. Η μόνιμη απάντηση στις πιέσεις που δεχόμουν, ήταν ότι εγώ, εργάζομαι στα θερμοκήπια μου και στην εξαγωγή των αγροτικών προϊόντων του τόπου μου.
Ήξεραν ότι ανήκα στην Ένωση Κέντρου και δεν λύγιζα κάτω από την οποιαδήποτε πίεση μου ασκούσαν», αναφέρει ο Νίκος Χαραλαμπάκης, ο οποίος πριν από λίγες μέρες εξέδωσε ένα βιογραφικό βιβλίο από τη Ι21 με τίτλο «Στιγμές της Ζωής μου», περιγράφοντας όλες εκείνες τις προσωπικές, οικογενειακές, πολιτικές, αυτοδιοικητικές και επιχειρηματικές του περιπέτειες, που σημάδεψαν και την ιστορία της Ιεράπετρας , καθώς δεν έχει ξεχάσει κανείς ότι, εκτός από το δρόμο που άνοιξε ο Νίκος Χαραλαμπάκης στις εξαγωγές των κηπευτικών, είχε μεγάλη συνεισφορά στην ανάπτυξη του τόπου μέσα από την οργάνωση του ΤΟΕΒ Ιεράπετρας, στον οποίο ήταν ο πρώτος πρόεδρος , αλλά και σαν άνθρωπος που ασχολήθηκε με την πολιτική και τη διοίκηση του Δήμου Ιεράπετρας.
ΝΙΚΟΣ ΠΕΤΑΣΗΣ
